Νοητική ανεπάρκεια ή ανωριμότητα

dromos1) ΝΟΗΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Ή ΑΝΩΡΙΜΟΤΗΤΑ ( Ορισμός, γενικά στοιχεία)

Η νοητική καθυστέρηση αναφέρεται σε γενική νοητική λειτουργία κάτω από το μέσο όρο, χαρακτηρίζεται από καθυστέρηση προσαρμοστικής συμπεριφοράς και εκδηλώνεται κατά την περίοδο ανάπτυξης.

Η νοητική καθυστέρηση διακρίνεται σε :α) ελαφριά και μέτρια νοητική καθυστέρηση και β) σε βαριά νοητική καθυστέρηση

α) Ελαφριά και μέτρια νοητική καθυστέρηση:Η πλειονότητα των παιδιών με νοητική καθυστέρηση περικλείονται στις κατηγορίες ελαφριάς και μέτριας νοητικής καθυστέρησης. Οι μαθητές με ελαφριά και μέτρια νοητική καθυστέρηση σε σύγκριση με την πλειονότητα των συνομηλίκων τους μαθαίνουν με βραδύτερο ρυθμό, προσλαμβάνουν περισσότερο συ­γκεκριμένες παρά αφηρημένες έννοιες, έχουν μειωμένη προσοχή και συγκέντρωση, παρου­σιάζουν δυσκολίες στη αντίληψη και τη μνήμη, έχουν περιορισμένες ικανότητες συλλογισμού και λύσης προβληματικών καταστάσεων και έχουν δυσκολίες στο συνδυασμό, στη μεταφορά και στη γενίκευση των πληροφοριών και της γνώσης που τους παρέχεται. Έχουν συνήθως δυσκολίες στον κινητικό συντονισμό και τη λεπτή κινητικότητα, προβλήματα λόγου και ομιλί­ας και παρουσιάζουν συχνά χαμηλή αυτοαντίληψη και περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες.

Ορισμένα παιδιά με νοητική καθυστέρηση μπορεί επίσης να παρουσιάζουν συνοδευτικές αισθητηριακές ή κινητικές αναπηρίες, προβλήματα υγείας.

β) Βαριά νοητική καθυστέρηση :Τα παιδιά με βαριά νοητική καθυστέρηση συνιστούν μιαν από τις πλέον ανομοιογενείς και εκπαιδευτικά απαιτητικές ομάδες ατόμων με ειδικές ανάγκες, λόγω των ποικίλων και πολύ σοβαρών μαθησιακών προβλημάτων που παρουσιάζουν στους περισσότερους από τους το­μείς της λειτουργικότητάς τους. Πρόκειται για άτομα τα οποία έχουν δείκτη νοημοσύνης μι­κρότερο του 40 (Δ.Ν.<40) και χρειάζονται συνεχή και εκτεταμένη υποστήριξη σε όλες, σχε­δόν, τις δραστηριότητές τους. Κατά την προσπάθεια προσαρμογής τους στο φυσικό, κοινωνι­κό και εκπαιδευτικό περιβάλλον τα παιδιά με βαριά νοητική καθυστέρηση παρουσιάζουν στο μέγιστο βαθμό τα χαρακτηριστικά που αποδίδονται συνήθως στην κατηγορία της νοητικής καθυστέρησης. Συγκεκριμένα:

  • χαμηλή γενική νοητική ικανότητα
  • σημαντικά περιορισμένη μνήμη
  • σοβαρές δυσκολίες στο σχηματισμό εννοιών και στην εξαγωγή συμπερασμάτων, στη διαμόρφωση κριτικής σκέψης και στην κατανόηση λογικομαθηματικών εννοιών
  • παθητικότητα
  • μεγάλα προβλήματα με τη γενίκευση και τη μεταφορά μάθησης
  • διαταραχές προσοχής
  • αναποτελεσματικές επικοινωνιακές ικανότητες
  • αδυναμία χειρισμού συμβολικών συστημάτων
  • αποτυχία στην κλασική σχολική μάθηση
  • χαμηλή γενική κοινωνική προσαρμοστικότητα
  • δυσκολίες κοινωνικής προσαρμογής
  • περιορισμένες ικανότητες αυτοεξυπηρέτησης
  • αδυναμία οργάνωσης ελεύθερου χρόνου
  • σοβαρές δυσκολίες στην επίλυση προβλημάτων καθημερινής ζωής

Εξαιτίας όλων των παραπάνω χαρακτηριστικών, τα οποία συνοδεύονται συχνά και από προ­βλήματα υγείας, τα παιδιά με βαριά νοητική καθυστέρηση παρουσιάζουν ρυθμό και τελικό επίπεδο ανάπτυξης που βρίσκονται, συνήθως, κάτω του ενός δευτέρου του ρυθμού και του επιπέδου που αντιστοιχεί σε κάθε ηλικία. Για το λόγο αυτό αποτελούσαν πάντοτε, και εξακο­λουθούν να αποτελούν, μια πρόκληση για το εκπαιδευτικό σύστημα γενικά και την Ειδική Παιδαγωγική ειδικότερα. Μάλιστα, οι σοβαρές δυσκολίες της εκπαίδευσής τους αποτέλεσαν την κύρια αιτία του γεγονότος ότι, σε παγκόσμιο επίπεδο, η συγκεκριμένη ομάδα σχετικά πρόσφατα (από τα τέλη της δεκαετίας του ’70) απέκτησε πρόσβαση στα δημόσια (ειδικά κυ­ρίως) σχολεία.

Πηγή: τα παραπάνω προέρχονται από:

α)ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ και ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Για την εκπαίδευση παιδιών με ελαφριά και μέτρια νοητική καθυστέρηση. Επιστημινική υπεύθυνη:Πολυχρονοπούλου Σταυρούλα. Συγγραφική Ομάδα: Αλευριάδου Αναστασία, Αναστασίου Δημήτρης, Αντωνοπούλου Κατερίνα, Αστέρη Θεοδώρα, Μπελίτσου Νατάσα, Παπαδόπουλος Αθανάσιος, Παπά Ιωάννα, Σταμπολτζή Αγλαϊα, Σταυρούση Παναγιώτα

β) ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΝΙΑΙΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ και ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ: Για την εκπαίδευση παιδιών με βαριά νοητική καθυστέρηση.Επιστημονικός υπεύθυνος: Σπυρίδων Σούλης.  Ομάδα Εργασίας: Ιωάννης Αγαλιώτης , Αναστασία Βουτυρά, Λευκοθέα Καρτασίδου

2) ΝΟΗΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Ή ΑΝΩΡΙΜΟΤΗΤΑ ( ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ )

 

ΕΛΑΦΡΑ ΚΑΙ ΜΕΤΡΙΑ ΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΜΕΡΟΣ 1)

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΜΕΡΟΣ 2)

 

ΒΑΡΙΑ ΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΜΕΡΟΣ 1)

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΜΕΡΟΣ 2)